ชุดประจำชาติของประเทศไทย

สำหรับชุดประจำชาติอย่างเป็นทางการของไทย รู้จักกันในนามว่า "ชุดไทยพระราชนิยม"โดยชุดประจำชาติสำหรับสุภาพบุรุษ จะเรียกว่า "เสื้อพระราชทาน"
          สำหรับสุภาพสตรีจะเป็นชุดไทยที่ประกอบด้วยสไบเฉียง ใช้ผ้ายกมีเชิงหรือยกทั้งตัว ซิ่นมีจีบยกข้างหน้า มีชายพกใช้เข็มขัดไทยคาด ส่วนท่อนบนเป็นสไบ จะเย็บให้ติดกับซิ่นเป็นท่อนเดียวกันหรือ จะมีผ้าสไบห่มต่างหากก็ได้ เปิดบ่าข้างหนึ่ง ชายสไบคลุมไหล่ ทิ้งชายด้านหลังยาวตามที่เห็นสมควร ความสวยงามอยู่ที่เนื้อผ้าการเย็บและรูปทรงของผู้ที่สวม ใช้เครื่องประดับได้งดงามสมโอกาสในเวลาค่ำคืนชุดไทยพระราชนิยม

โดยชุดไทยพระราชนิยม แบ่งออกเป็น 8 ประเภท ดังนี้

1. ชุดไทยเรือนต้น

ชุดไทยเรือนต้น   เป็นชุดไทยพระราชนิยมแบบหนึ่ง สำหรับใช้ในโอกาสลำลอง ไม่เป็นพิธีการ เช่น งานกฐิน งานทำบุญต่างๆ ผ้าซิ่นมีริ้วตามยาว หรือขวางยาวจรดข้อเท้า ป้ายหน้า สีของเสื้อจะกลมกลืนหรือตัดกันกับ ผ้าซิ่นก็ได้ เป็นชุดคนละ ท่อน แขนสามส่วนผ่าอก กระดุมห้าเม็ดคอกลมตื้น ไม่มีขอบ เครื่อง ประดับ ที่ใช้นิยมติด เข็มกลัดขนาดใหญ่พอสมควร เหนืออกเสื้อด้านซ้าย ตุ้มหู ต้องเป็นแบบติดกับใบหู สร้อยคอประเภท ไข่มุกหรือ สร้อยทองสามสาย ไม่ต้องคาดเข็มขัด

2. ชุดไทยจิตรลดา

ชุดไทยจิตรลดา สำหรับใช้ในพิธีกลางวัน ใช้ผ้าไหมเกลี้ยง มีเชิง หรือ ยกดอกทั้งตัว ผ้าซิ่นยาวป้ายหน้า คนละท่อนกับตัวเสื้อ ซึ่ง แขนยาว ผ่าอก คอกลม มีขอบตั้งน้อยๆ สำหรับงานพระราชพิธีนิยมเครื่องประดับ ที่หรูหรา ขึ้น ไม่ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์และไม่ต้องคาดเข็มขัด ควรประดับด้วย สร้อยคอ ติดกระดุมทอง สร้อยข้อมือ และต่างหูให้สวยงาม

3. ชุดไทยอมรินทร์

ชุดไทยอมรินทร์ สำหรับงานพิธีตอนค่ำ ไม่คาดเข็มขัด ใช้ผ้ายกไหม ที่มีทองแถบ หรือยกทอง ทั้งชุด ผู้สูงอายุใช้คอกลมกว้าง ไม่มีขอบตั้ง และแขนสามส่วนได้ เครื่องประดับ เป็นชุดสร้อยคอ ต่างหู สร้อยข้อมือ กระดุมทอง และสร้อยข้อมือ ซึ่งเลือกใช้ ให้เหมาะสม กับงานเฉพาะ วันเฉลิมพระชนมพรรษา หญิง ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์

4. ชุดไทยบรมพิมาน

 ชุดไทยบรมพิมาน ใช้ในพิธีตอนค่ำ ที่ใช้เข็มขัดใช้ยกผ้าไหม หรือ ยกทอง มีเชิงหรือยกทั้งตัวก็ได้ เป็นชุดติดกัน ซิ่นมีจีบยกข้างหน้า ยาวจรดข้อเท้า ที่ชายพก ใช้เข็มขัดไทยคาด เสื้อแขนยาว คอกลม มีขอบตั้ง ผ่าด้านหน้า หรือด้านหลังก็ได้ ชุดไทยแบบนี้ นี้ใช้ในงานเต็มยศ หรือครึ่งยศ งานเลี้ยงอย่างเป็น ทางการใช้ เครื่องประดับงดงาม เป็นชุดที่เจ้าสาวนิยมใช้ใส่ในการเข้ารับ พระราชทานน้ำสังข์ หรือพิธีรดน้ำสังข์ ชุดนี้ต้องคาดเข็มขัดทอง ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ สวมสร้อยคอ ต่างหู สร้อยข้อมือและเกี้ยว ประดับผม

5. ชุดไทยจักรี

ชุดไทยจักรี เป็นชุดไทยแบบหนึ่งของชุดไทยพระราชนิยม ใช้ในพิธีเต็มยศงานราตรี ผ้านุ่งจีบยกข้างหน้ามีชายพก คาดเข็มขัดไทย และห่มสไบ ผ้ายกเป็นแบบมีเชิง หรือยกทั้งตัว ท่อนสไบ จะเย็บติดกับซิ่นหรือแยกต่างหากก็ได้ เปิดบ่าข้างหนึ่ง ชายสไบคลุมไหล่ ทิ้งชายยาวด้านหลังพอสมควร เหมาะกับพิธี เลี้ยงฉลองสมรส สามารถ สวมเครื่องประดับทองครบชุด อันได้แก่ สร้อยคอ สร้อยสังวาล สร้อยข้อมือ ต่างหู รัดแขน และเข็มขัด เป็นต้น

6. ชุดไทยจักรพรรดิ

ชุดไทยจักรพรรดิใช้ผ้ายกทั้งตัว มีเชิงยกไหมทองหรือดิ้นทอง ผ้าซิ่นจีบ หน้านางมีชายพกคาด เข็มขัดไทย แล้วห่มสไบ ปักด้วยดิ้นและพลอย ทับบนสไบอัดจีบใช้เครื่องประดับสวยงานที่สุด เจ้าสาวโดยทั่วไป นิยมสวม ใส่ชุดไทยชุดนี้ ในงานเลี้ยงช่วงค่ำ และมักประดับด้วยสร้อยคอ สร้อยสังวาล สร้อยข้อมือ เข็มขัด รัดกเกล้า และต่างหู

7. ชุดไทยดุสิต

ชุดไทยดุสิต เป็นเสื้อคอกลม คอกว้าง ไม่มีแขน ตัวเสื้อปักตกแต่งสวยงามตามความเหมาะสม นุ่งกับผ้าซิ่นมีจีบยกด้านหน้า ยาวจรดเท้าและมีชายพก ใช้สำหรับงานพิธีตอนค่ำ

8 ชุดไทยศิวาลัย 

ชุดไทยศิวาลัย   เป็นเสื้อแขนยาว คอกลม ปกตั้งเล็กน้อย โดยตัวเสื้อตัดเย็บติดกับผ้าซิ่นคล้ายชุดไทยบรมพิมานแต่ห่มทับด้วยสไบเฉียงปักเลื่อมทอง ชายเดียว ผ้าซิ่นเป็นผ้ายกทองหรือผ้ายกไหม มีจีบหน้านางด้านหน้ายาวจรดข้อเท้า และมีชายพก เหมาะสำหรับอากาศเย็น